Thí sinh dự thi trung học phổ thông quốc gia. (Ảnh:TTXVN)

Tham dự cuộc trao đổi cùng Phó Thủ tướng có giáo sư Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước hiện là Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam; giáo sư Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội; lãnh đạo các trường đại học lớn và một số chuyên gia đã từng có ý kiến phân tích về kỳ thi như nguyên đại biểu Quốc hội Bùi Thị An, giáo sư Phạm Tất Dong, tiến sỹ Lê Trường Tùng, tiến sỹ Quách Tuấn Ngọc, tiến sỹ Lê Thống Nhất, tiến sỹ Lương Hoài Nam....

Về phía Bộ Giáo dục và Đào tạo có Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Mai Văn Trinh, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học Nguyễn Thị Kim Phụng.

Cuộc gặp cởi mở, thẳng thắn

Theo tiến sỹ Lê Thống Nhất, với sự tạo điều kiện của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, nhiều chuyên gia giáo dục đã có hai buổi trao đổi rất cởi mở, thẳng thắn với Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ. Đây là cuộc gặp trực tiếp mà rất nhiều chuyên gia giáo dục cũng như cộng đồng chờ đợi.

Tiến sỹ Lê Thống Nhất cho biết, điều rất thú vị là tuy chủ trì cuộc gặp nhưng Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam không ngồi ở vị trí "long trọng" như các phiên họp thường kỳ mà tất cả mọi người ngồi với đúng hình thức bàn tròn.

“Đây có lẽ là lần đầu tiên kể từ khi có dư luận phân tích phê phán những vấn đề của kỳ thi trung học phổ thông quốc gia 2018, cho thấy sự cầu thị của người đứng đầu ngành giáo dục với cương vị là Bộ trưởng. Không chỉ trao đổi cởi mở với các đại biểu trong cuộc họp chính thức mà ngay trong thời gian nghỉ trưa, Bộ trưởng cũng tranh thủ trao đổi với cá nhân và một số nhóm,” tiến sỹ Lê Thống Nhất nhận định.

Một cuộc trao đổi cởi mở, thẳng thắn cũng là nhận định của bà Bùi Thị An, nguyên đại biểu Quốc hội khóa 13, khi tham dự cuộc gặp mặt.

Bà An cho biết, các đại biểu, kể cả Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, cũng đều là khách mời của Phó Thủ tướng, nên cuộc trao đổi diễn ra rất tự nhiên và bình đẳng. Mọi người đều nêu lên các ý kiến của mình, cho dù đó là ý kiến trái chiều với cơ quan quản lý nhà nước. Các ý kiến đều được Phó Thủ tướng lắng nghe và Bộ Giáo dục và Đào tạo chia sẻ, phản hồi, trao đổi lại.

Theo bà An, các đại biểu đã cùng thảo luận nhiều vấn đề xung quanh Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia như vấn đề nên hay không nên ổ chức kỳ thi, tính khó-dễ của đề thi, quy chế thi, tính chất kỳ thi, quy trình tổ chức thi và chấm thi, việc bảo đảm tính nghiêm túc của kỳ thi…

“Tôi cho đây là cách làm rất tích cực, thể hiện sự cầu thị của cơ quan quản lý Nhà nước, đặc biệt là cuộc gặp được tổ chức rất kịp thời, khi vấn đề đang nóng trong dư luận. Các đại biểu đến đây không chỉ mang ý kiến của họ mà còn là tiếng nói của nhiều người dân, nhiều chuyên gia, nhiều nhà khoa học khác. Từ đó, giúp cơ quan quản lý có sự tham khảo, đối sánh, nhằm tìm ra cách giải quyết vấn đề tốt nhất. Đó là cách làm nên phát huy,” bà Bùi Thị An nói.

Tiến sỹ Lê Trường Tùng phát biểu tại buổi trao đổi. (Ảnh: NVCC)

Sẽ dùng phách điện tử?

Theo tiến sỹ Lê Trường Tùng, các đại biểu đều thống nhất cần thiết tổ chức kỳ thi và phải xem đây là thi Trung học phổ thông quốc gia, xét công nhận tốt nghiệp cho học sinh. Vấn đề quan trọng là phải nghiên cứu để tổ chức kỳ thi gọn nhẹ, nghiêm túc.

Các đại biểu cũng đưa ra những góp ý giải pháp giải quyết vấn đề này.

Theo tiến sỹ Lê Thống Nhất, cuối buổi trao đổi, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã phát biểu cảm ơn các ý kiến của Phó Thủ tướng cùng các chuyên gia.

Bộ trưởng khẳng định, trước hết về những thiếu sót mà Bộ Giáo dục và Đào tạo xin chịu trách nhiệm trong kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia 2018 là đề thi chưa phù hợp với kỳ thi (đề khó so với yêu cầu của thi trung học phổ thông quốc gia, việc phản biện đề tuy có làm nhưng chất lượng chưa cao); phần mềm chấm thi trắc nghiệm còn bộc lộ nhiều điểm yếu; quy trình chấm thi giao cho địa phương tuy có giám sát nhưng vẫn có thể gian lận.

Những điều Bộ cần sửa ngay để đảm bảo cho chất lượng và công bằng ở kỳ thi năm tới, thứ nhất là xây dựng ngân hàng đề thi trắc nghiệm theo chuẩn, đúng quy trình và đảm bảo bám sát yêu cầu của kỳ thi là chủ yếu xét tốt nghiệp trung học phổ thông. Bộ sẽ thực hiện việc phản biện đề thi chất lượng hơn, trong đó phải có nhóm độc lập giải thử đề thi để đánh giá mức độ của đề thi có phù hợp với thời gian thi hay không.

Thứ hai là tổ chức chấm thi tập trung theo các cụm thi mà những công đoạn quan trọng sẽ do các cán bộ ở trường đại học, học viện thực hiện. Nghiên cứu việc chấm thi môn Ngữ văn cũng theo hình thức này, các tổ chấm thi không biết bài thi của địa phương nào.

Nói rõ hơn về vấn đề này, tiến sỹ Lê Trường Tùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Đại học FPT cho biết, mặc dù đây là chỉ buổi gặp chia sẻ, không có kết luận chính thức, nhưng tại cuộc trao đổi, một phần mềm chấm thi mới có thể áp dụng năm 2019 cũng đã được mô tả.

Theo đó, sau khi thu bài của thí sinh, bộ phận trông thi phải quét luôn bài thi gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo mới xong việc trông thi, bài thi gốc sẽ được niêm phong và để lại ở các sở giáo dục và đào tạo, kể cả môn Ngữ văn.

Sau đó phần mềm sẽ cắt phách điện tử. Bài thi trắc nghiệm có thể chấm tập trung. Bài thi tự luận Bộ có thể gửi bài đã cắt phách về các địa phương chấm. Địa phương nhận được bài để thực hiện chấm thi nhưng sẽ không đó biết bài của tỉnh nào.

Ông Tùng cho rằng với công nghệ, băng thông internet như hiện nay thì việc quét gửi bài thi về Bộ là khả thi.

Cũng theo ông Tùng, phát biểu tại buổi trao đổi, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự góp ý, giúp sức của các chuyên gia, cộng đồng cho giáo dục. Ông cũng hy vọng việc sửa chữa các vấn đề để kỳ thi năm tới tốt hơn và có thể lấy lại niềm tin của nhân dân.